اشاره:

در راستای معرفی هنرمندان برجسته البرزی، از این شماره هر هفته به سراغ یکی از بزرگان عرصه هنر و ادب و فرهنگ استان هنرپرور البرز خواهیم رفت و دقایقی را با دغدغه‌های آنان سپری خواهیم کرد.

این هفته به سراغ «فخرالدین اندیشه» یکی از فرهنگیان فرهیخته و هنرمندان برجسته موسیقی اصیل ایرانی مقیم البرز رفته‌ایم و گپ و گفتی صمیمانه را با ایشان انجام داده‌ایم که ماحصل آن از نظرتان می‌گذرد.

دبیر سرویس فرهنگ و ادب و هنر

ضمن معرفی خود، درباره زمینه کاری اتان توضیح دهید.

فخرالدین اندیشه، آهنگساز و نوازنده سنتور و سه تار هستم. تحصیلات دانشگاهی‌‌ام زبان و ادبیات فارسی است و موسیقی را از سال ۱۳۶۸ در سن ۱۳ سالگی آغاز کردم. زمینه اصلی کار من آهنگسازی است و در این راستا آلبوم‌های  «بی تو»  و  «بیا کنار پنجره»  و ده‌ها تک آهنگ با کلام و بی کلام از بنده منتشر شده است. در زمینه آموزش نیز علاوه بر تدریس موسیقی، کتاب‌ها و لوح‌های فشرده آموزشی «بیست ترانه» و «صدای آبی» را منتشرکرده‌ام در عین حال که تعداد دیگری از آثارم نیز آماده چاپ است.

وضعیت موسیقی امروز ایران را چگونه ارزیابی می‌کنید؟

اگر منظورتان موسیقی جدی و هنری است باید عرض کنم که در  وضعیت مطلوبی قرار ندارد.  در زمینه آموزش به لحاظ کمی و تعداد هنرجویان پیشرفت داشته‌ایم ولی از نظر تولید موسیقی و کیفیت موسیقی‌های عرضه شده به بازار هنر اصلا قابل مقایسه با دهه‌های گذشته نیستیم.

وقتی می‌فرمایید موسیقی هنری و جدی منظورتان چه بوده و تفاوت آن با موسیقی پاپ چیست؟

موسیقی در همه جای جهان، مثل هر هنر دیگری، کاربردهای متفاوتی دارد. شاید کوتاه‌ترین تعریف آن باشد که بگوییم هنر یا موسیقی‌ای که هدفش تولید اندیشه و زیبایی بر اساس معیارهای اصیل است، موسیقی هنری است. این نوع موسیقی مخاطب محور نیست، یعنی برای خوشایند مخاطب ایجاد نمی‌شود بلکه برای جذب هوادار، ارزش‌های خود را کنار نمی‌گذارد اما موسیقی پاپ یک هنر کالایی است و برای جذب مخاطب بیشتر از همه ابزارهای ممکن مثل تصویر، نور، رقص، چهره پردازی، شوآف، تبلیغات، بازاریابی و غیره استفاده می‌کند.

با این حساب موسیقی پاپ را موسیقی موفق‌تری می‌دانید؟

تا موفقیت را در چه بدانیم؟ اگر منظور جذب مخاطب است بله، در همه جای دنیا موسیقی پاپ طرفداران بیشتری دارد همان گونه که یک کتاب آشپزی با تصاویر رنگی و اشتهابرانگیز از کتاب «هستی و زمان» نوشته های دگر قطعا مخاطب بیشتری دارد اما این به معنی ارزشمندتر بودن اولی نسبت به دومی نیست.

آیا موسیقی اصیل ایرانی می‌تواند برای مخاطب جوان امروزی جذاب باشد؟

به دلایل مختلف ترجیح می‌دهم به جای واژه اصیل یا سنتی یا دستگاهی و… بگوییم موسیقی هنری. اما در پاسخ به سوال شما باید بگویم: بله، نه تنها می‌تواند برای مخاطب داخلی جذاب باشد بلکه می‌تواند مخاطب خارجی را نیز شگفت زده و مجذوب کند. امروز نوازندگان پرشمار جوان به لحاظ تکنیکی و احساسی چنان پیشرفت کرده‌اند که مایه فخر و مباهات است و در صحنه‌های بین المللی می‌درخشند، به عنوان نمونه ببینید کیهان کلهر چگونه مخاطب خود را جادو می‌کند؟!

پس مشکل اصلی در کجاست؟

ناگفته پیداست که مشکل در سیاست‌های بسیار نادرست فرهنگی است. موسیقی ایرانی در صورت حمایت اصولی می‌توانست قله‌های دنیای هنر را فتح کند و مخاطبان صد چندانی داشته باشد. همه می‌دانیم که درخت فرهنگ و هنر و ادبیات ایران بسیار تنومند و پر برگ و بار است اما افسوس و دریغ که از این موهبت استفاده چندانی نمی‌شود.

از نظر تکنیکال، ایراد موسیقی‌دانان امروز در چیست؟

در این مجال اندک، جای بحث فنی نیست اما مهمترین کمبود امروز موسیقی جدی و هنری ایران در بخش آهنگسازی است. آنگونه که در نوازندگی پیشرفت داشته‌ایم در سال‌های اخیر در بخش آهنگسازی کار درخشانی صورت نگرفته و هنوز وام‌دار گذشتگانیم و بررسی فنی دلایل آن، خود موضوع تخصصی جداگانه‌ای است.

آخرین کاری که ساخته‌اید چه بوده است؟

این اواخر کارهای زیادی ساخته‌ام. در زمینه موسیقی باکلام، تصنیفی با عنوان «بیا کنار پنجره» ساخته‌ام که در آلبومی با همین عنوان منتشر شده است. کلام این تصنیف را خودم در فضای دشتی سروده‌ام.

قطعه‌هایی از تصنیف را ارائه دهید.

اگرچه برگ درختان باغ ریخته است

اگرچه حنجره آسمان به بغض آمیخته است

تو باور مکن سکوت و سردی شب را

بیا کناره پنجره، دوردست را ببین

بهار می‌آید …

ممنون از فرصتی که در اختیار ما گذاشتید.

کانال تلگرامی تریبون شهر

هفته نامه سیاسی اجتماعی تریبون شهر